รายงานวิจัยเรื่อง “พระพุทธศาสนากับเด็กออทิสติก”

โดย นางสาวธิดาพร  บุญเม่น

การวิจัยในครั้งนี้ได้ผลการวิจัยสรุปดังนี้

                                เด็กออทิสติกส่วนใหญ่ไม่เข้าใจหลักธรรมทางพระพุทธศาสนา อีกทั้งไม่ค่อยมีโอกาสในการเข้าร่วมกิจกรรมเกี่ยวกับวันสำคัญทางศาสนาเท่าใดนัก ยกเว้นโรงเรียนจัดกิจกรรมขึ้นมา หรือผู้ปกครองมีเวลาว่าง ส่งผลให้เด็กไม่คุ้นเคย/ซึมซับกับหลักธรรมทางพระพุทธศาสนาเท่าใดนัก บางรายแทบไม่รู้จักว่าพระสงฆ์คือใคร ทำหน้าที่อะไร มีลักษณะอย่างไร วันสำคัญทางพระพุทธศาสนาคือวันอะไร มีความสำคัญอย่างไร เป็นต้น แต่สิ่งเหล่านี้มิได้เป็นตัวบ่งชี้ว่าเด็กออ   ทิสติกนั้นไม่สามารถที่จะเข้าใจหลักธรรมทางพระพุทธศาสนาได้  นอกจากนี้พ่อแม่/ผู้ดูแลบางรายยังขาดหลักธรรมและความพร้อมที่จะดูแลเด็กเหล่านี้ด้วยความรัก ความเมตตา อดทน รวมถึงการเข้าใจสภาพจิตใจของเด็กอย่างแท้จริง จึงทำให้การเลี้ยงดูค่อนข้างเป็นปัญหาที่สำคัญอย่างหนึ่งของพ่อแม่/ดูแล

 ถึงอย่างไรก็ตามพ่อแม่/ผู้ดูแล ก็สามารถที่จะใช้หลักธรรมทางพระพุทธศาสนามาปรับใช้ในกระบวนการรักษาบำบัดและดูแลเด็กออทิสติกได้ โดยให้เด็กซึมซับหลักธรรมจากการกระทำและการสอนของพ่อแม่หรือผู้ดูแลนั้นๆ โดยเฉพาะคำสอนเรื่องความเมตตากรุณา ฝึกเด็กให้รู้จักการนั่งสมาธิ แม้ว่าการฝึกนั่งสมาธิต้องใช้เวลาพอสมควรที่จะทำให้เด็กเข้าใจและรู้ถึงผลที่ได้รับจากนั่งสมาธิ  เพราะเด็กออทิสติกมักมีสมาธิสั้น ถ้าฝึกนั่งสมาธิไม่ได้ก็ควรเปลี่ยนวิธีอื่น เช่นปรบมือ ระบายสี ร้อยลูกปัด หรือให้อยู่กับคำสั่งอื่นๆได้นานๆ เด็กก็จะมีอารมณ์ใดอารมณ์หนึ่งก็จัดว่าเป็นสมาธิได้เช่นเดียวกัน และการปรับสภาวะทางจิตใจของพ่อแม่นั้นมีส่วนสำคัญเช่นกัน เพราะพ่อแม่ต้องเป็นหลักในการดูแลรักษา พ่อแม่ต้องไม่ปล่อยให้ตนเองมีความเครียด เศร้าหมอง ผิดหวัง ซึ่งสภาวะทางจิตใจตรงนี้จะส่งผลกระทบโดยตรงกับเด็กออทิสติก  เพราะเด็กออทิสติกต้องการความรัก ความเมตตา และการดูแลเอาใจใส่มากกว่าเด็กทั่วไปในวัยเดียวกัน

นอกจากความพร้อมของพ่อแม่แล้วการที่เด็กจะมีพัฒนาการที่ดีขึ้นนั้น ส่วนหนึ่งก็ต้องอาศัยองค์ประกอบจากสภาวะแวดล้อมภายนอกด้วย เช่น การอยู่ในชุมชนหรือสังคมที่สงบ  ไม่มีอบายมุขต่างๆ คนในชุมชนรู้จักเข้าใจไม่ล้อเลียนหรือซ้ำเติมจนทำให้เด็กอาจเกิดความรู้สึกกดดัน เก็บกดและทำร้ายร่างกายผู้อื่น รวมถึงการพาเด็กเข้าไปอยู่ในสภาพแวดล้อมที่ดี ได้แก่ วัดหรือสถานที่ปฏิบัติธรรมก็มีส่วนทำให้เด็กซึมซับภาพต่างๆในทางที่ดีจดจำคำสอนและปฏิบัติตามในแนวทางที่ถูกต้อง เช่น รู้จักการช่วยเหลือแบ่งปัน การให้ทาน การสวดมนต์ไหว้พระ ฟังธรรม การนั่งสมาธิ การเข้าร่วมกิจกรรมในวันสำคัญทางศาสนา ฯลฯ ซึ่งสิ่งเหล่านี้จะช่วยหล่อหลอมให้เด็กเป็นคนดีของครอบครัว ชุมชน และสังคม สามารถอยู่ร่วมกับผู้อื่นได้อย่างมีความสุข

  
ดาวน์โหลดเอกสาร             

ค้นคว้าข้อมูลเพิ่มเติมที่ :    http://www.li.mahidol.ac.th/  หรือ

                                          ห้องสมุดแพทย์หญิงคุณอรวรรณ คุณวิศาล วิทยาลัยศาสนศึกษา  มหาวิทยาลัยมหิดล