พระไตรปิฎกคืออะไร
? ศาสนาทุกศาสนา
ย่อมมีคัมภีร์หรือตำราทางศาสนาเป็นหลักในการสั่งสอน
พระไตรปิฎก หรือที่เรียกในภาษาบาลีว่า ติปิฎกหรือเตปิฎกนั้น
เป็นคัมภีร์หรือตำราทางพระพุทธศาสนาเช่นเดียวกับไตรเวท
ซึ่งเป็นคัมภีร์ของศาสนาพราหมณ์ ไบเบิ้ลของศาสนาคริสต์
อัลกุรอานของ ศาสนาอิสลาม พระพุทธเจ้าประทานพระพุทธโอวาทไว้มากหลายต่างกาลเวลา
ต่างสถานที่กัน พระสงฆ์สาวกซึ่งท่องจำไว้ได้
ได้จัดระเบียบเป็นหมวดหมู่ เป็นปิฎกต่างๆ
หลังจากพระศาสดานิพพานแล้วเพื่อเป็นหลักพระพุทธศาสนา
ดังที่พระพุทธเจ้าตรัสกับพระอานนท์ว่า “ธรรมและวินัยที่เราแสดงแล้ว
บัญญัติแล้วแก่ท่านทั้งหลาย ธรรมและวินัยนั้นจะเป็นศาสดาของท่านทั้งหลาย
เมื่อเราล่วงลับไป”
มีหลักฐานกำหนดลงได้ว่าในสมัยพระพุทธเจ้ายังไม่มีคำว่า
“พระไตรปิฎก” มีแต่คำว่า “ธรรมวินัย” คำว่า
พระไตรปิฎก หรือ ติปิฎก ในภาษาบาลีนั้นเกิดขึ้นมาภายหลังที่ทำสังคายนาแล้ว
คำว่า พระไตรปิฎก กล่าวโดยรูปศัพท์ แปลว่า
๓ คัมภีร์ เมื่อแยกเป็นคำๆ ว่า พระ+ไตร+ ปิฎก
คำว่า “พระ” เป็นคำแสดงความเคารพหรือยกย่อง
คำว่า “ไตร” แปลว่า ๓ คำว่า “ปิฎก” แปลได้
๒ อย่างคือ แปลว่าคัมภีร์หรือตำนานอย่างหนึ่ง
แปลว่ากระจาดหรือตะกร้าอย่างหนึ่ง ที่ แปลว่ากระจาดหรือตะกร้า
หมายความว่าเป็นที่รวบรวมคำสั่งสอนของพระพุทธเจ้าไว้เป็นหมวด
หมู่ ไม่ให้กระจัดกระจาย คล้ายกระจาดหรือตะกร้าอันเป็นภาชนะใส่ของ
ฉะนั้น เมื่อทราบแล้วว่า คำว่าพระไตรปิฎกแปลว่า
๓ คัมภีร์ หรือ ๓ ปิฎก จึงควรทราบต่อไปว่า
๓ ปิฎกนั้นแบ่งออกดังนี้ (๑) วินัยปิฎก -
ว่าด้วยวินัยหรือศีลของภิกษุ ภิกษุณี (๒)
สุตตันตปิฎก - ว่าด้วยพระธรรม เทศนาทั่วๆ
ไป (๓) อภิธัมมปิฎก - ว่าด้วยธรรมะล้วนๆ หรือธรรมะที่สำคัญ.
(ย่อความจาก “ความรู้เรื่องพระไตรปิฎก”
โดย สุชีพ ปุญญานุภาพ จากหนังสือ “100 ปี
มหามกุฏราชวิทยาลัย ๒๔๓๖-๒๕๓๖”)
http://mahamakuta.inet.co.th/tipitaka/tipitaka2/tipi~221.html
|