รายงานวิจัยเรื่อง “บทบาทของครอบครัวต่อการพัฒนาจริยธรรมของเด็ก”

 ศึกษากรณี : ครอบครัวชาวพุทธ

โดย นางสาวภัทริน ภัทรกำพล

การวิจัยในครั้งนี้ได้ผลการวิจัยสรุปดังนี้

                                บิดามารดานั้นมีบทบาทสำคัญอย่างมากต่อการพัฒนาจริยธรรมของเด็ก เด็กจะเป็น  คนดีหรือไม่นั้นส่วนหนึ่งขึ้นอยู่กับบิดามารดา บิดามารดาควรปลูกฝังคุณธรรมและจริยธรรมใน  ตัวเด็กด้วยการใกล้ชิดกับศาสนาจะช่วยส่งเสริมให้เด็กมีคุณธรรมจริยธรรมได้ง่ายขึ้น ครอบครัวชาวพุทธที่บิดามารดามีความรู้เกี่ยวกับศาสนาที่นับถืออยู่และปฏิบัติธรรมโอกาสที่ลูกจะได้เป็นคนดีนั้นมีสูง เพราะบิดามารดาทำตัวเป็นแบบอย่างที่ดีและสอนลูกให้มีคุณธรรมตามตน การปฏิสัมพันธ์กับลูกอย่างใกล้ชิดก็จะดีและมีคุณภาพตามไปด้วยเช่นเดียวกัน

                                ส่วนใหญ่ครอบครัวชาวพุทธเน้นหลักในการเลี้ยงดูลูกให้เป็นคนดีมีคุณธรรมจริยธรรม โดยยึดหลักคำสอนทางพระพุทธศาสนาและพระบรมราโชวาทของพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว อบรมให้เป็นคนดี ทำงานเพื่อสังคม รู้จักรักผู้อื่น ไม่ให้เห็นแก่ประโยชน์ของตน            ให้ละอายเกรงกลัวต่อบาป ให้คิดดี พูดดี และทำดี สอนให้กล้าปฏิเสธสิ่งที่ไม่ดี ให้ดำรงตนเป็นแบบอย่างที่ดีแก่คนอื่น ไม่ให้ยึดมั่นกับลาภยศสรรเสริญ นอกจากนี้บิดามารดาบางรายยังมีการหาซื้อหนังสือที่มีเรื่องคุณธรรมสอดแทรกมาอ่านให้ลูกๆฟังตั้งแต่ยังเล็ก บางครั้งก็จะสอนโดยการยกตัวอย่างหรือเล่าเรื่องจากชีวิตจริงของผู้อื่น(คนดี) เมื่อพบเห็นสิ่งใดที่ไม่ดีไม่สมควรก็จะนำมาบอก/สอนลูก โดยไม่เน้นสอนเฉพาะเรื่องความดีอย่างเดียวเท่านั้น แต่ต้องสอนให้รู้จักว่าสิ่งใดที่เป็นความชั่วด้วย ต้องหัดให้ลูกเป็นคนที่มองโลกของความเป็นจริง ไม่ดีหรือร้ายเกินไป เพื่อที่ว่าลูกจะได้สามารถรู้จักแยกแยะและปรับตัวเมื่อต้องอยู่ในสังคมที่มีทั้งคนดีและคนไม่ดีได้อย่างเข้มแข็ง      ที่สำคัญยังสอนเรื่องความไม่แน่นอนของชีวิต ไม่ควรประมาทกับชีวิต เพราะไม่มีใครรู้ว่าความตายจะมาถึงเราเมื่อไร ดังนั้นเราควรหมั่นทำบุญกุศลให้มาก เมื่อบิดามารดาสอนได้เช่นนี้ลูกก็จะมีความ   เชื่อฟังและปฏบัติตามที่บิดามารดาอบรมสั่งสอน บิดามารดาสอนลูกอย่างไรก็ต้องกระทำตนให้อย่างนั้นด้วย ในบางครั้งการสอนอย่างเดียวแต่ไม่ได้ปฏิบัติตามลูกก็อาจจะเกิดการต่อต้านไม่ยอมเชื่อฟังใช้เหตุผลมาอ้างว่า บิดามารดายังสามารถทำลักษณะเช่นนั้นได้ ลูกก็ต้องทำได้

          ดังนั้นจะเห็นได้ว่าครอบครัวมีบทบาทสำคัญในการพัฒนาทางจริยธรรมของเด็กเป็นอย่างมาก ทุกฝ่ายควรตระหนักถึงความสำคัญเรื่องนี้ มีส่วนรับผิดชอบร่วมกัน หันมาให้ความสนใจในการพัฒนาจิตใจมุ่งเน้นให้เด็กมีพระพุทธศาสนาเป็นเครื่องยึดเหนี่ยวจิตใจ ปลูกฝังให้มีความประพฤติที่ดีงาม เมื่อเด็กเติบโตเป็นผู้ใหญ่เขาก็จะเป็นบุคคลที่มีคุณภาพ เป็นคนที่มีศักยภาพสามารถพัฒนาประเทศชาติให้เจริญยิ่งๆขึ้นไปตามลำดับ

ดาวน์โหลดเอกสาร

ค้นคว้าข้อมูลเพิ่มเติมที่ :    http://www.li.mahidol.ac.th/  หรือ

                                          ห้องสมุดแพทย์หญิงคุณอรวรรณ คุณวิศาล วิทยาลัยศาสนศึกษา  มหาวิทยาลัยมหิดล